Cichy zabójca w Twoim budynku? Jak działają systemy detekcji gazów PPOŻ

Dlaczego systemy detekcji gazów są tak ważne?

Wiele osób kojarzy zagrożenie pożarem głównie z otwartym ogniem czy iskrzeniem instalacji elektrycznej. Tymczasem w codziennym użytkowaniu obiektów przemysłowych, magazynowych, garaży podziemnych czy nawet budynków mieszkalnych, realnym zagrożeniem mogą być gazy palne i toksyczne – niewidoczne, pozbawione zapachu i trudne do wykrycia bez specjalistycznych urządzeń.

Do najczęściej monitorowanych należą:

• tlenek węgla (CO) – groźny czad, nazywany „cichym zabójcą”,

• metan (CH₄) i inne gazy palne,

• LPG (propan-butan) w instalacjach grzewczych i gastronomicznych,

• amoniak, siarkowodór czy dwutlenek azotu w zakładach przemysłowych.

Dlatego systemy detekcji gazów PPOŻ są nieodzownym elementem ochrony budynków zgodnej z normami bezpieczeństwa.

Jak działają systemy detekcji gazów?

System detekcji gazów to zespół współpracujących ze sobą elementów, które automatycznie:

• wykrywają obecność gazu w powietrzu,

• sygnalizują przekroczenie dopuszczalnego stężenia,

• uruchamiają działania zabezpieczające.

Najważniejsze komponenty systemu to:

✅ Detektory (czujniki) gazu – elektroniczne urządzenia analizujące skład powietrza i porównujące odczyty ze stężeniem progowym. Mogą być:

• punktowe (montowane przy potencjalnym źródle wycieku),

• liniowe (kontrolujące większą przestrzeń),

• przenośne (do kontroli w trakcie serwisu).

✅ Centrala detekcji gazów – serce systemu zbierające sygnały z czujników, analizujące dane i sterujące sygnalizacją oraz automatyką budynku (np. wentylacją).

✅ Sygnalizacja optyczno-akustyczna – alarmy dźwiękowe i świetlne, które ostrzegają osoby przebywające w strefie zagrożenia.

✅ Elementy wykonawcze – automatyczne odcięcie dopływu gazu, włączenie wentylacji awaryjnej, integracja z systemem PPOŻ.

Dzięki zastosowaniu systemu detekcji gazów ryzyko zaczadzenia, zatrucia lub wybuchu jest minimalizowane niemal do zera, o ile urządzenia są regularnie serwisowane i kalibrowane.

Kiedy i gdzie instalować detektory gazu?

Zgodnie z aktualnymi przepisami (m.in. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. oraz normy PN-EN 60079 i PN-EN 50291), systemy detekcji gazów są obowiązkowe lub silnie zalecane w wielu obiektach:

🏭 Kotłownie gazowe
⚙️ Hale przemysłowe i magazyny
🚗 Garaże podziemne i wielopoziomowe
🍳 Kuchnie przemysłowe i lokale gastronomiczne
🏢 Budynki użyteczności publicznej
🏘 Budynki mieszkalne z instalacjami gazowymi

Dla każdego rodzaju obiektu należy dobrać inne rozwiązania – zarówno pod względem czujników, jak i central sterujących.

Jakie przepisy i normy regulują detekcję gazów?

Najważniejsze akty prawne i normy obejmują:

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,

• PN-EN 50291 – wymagania dla detektorów tlenku węgla w lokalach mieszkalnych,

• PN-EN 60079 – systemy w przestrzeniach zagrożonych wybuchem,

• Wytyczne CNBOP-PIB dotyczące stosowania systemów detekcji gazów w ochronie przeciwpożarowej.

Spełnienie wymogów formalnych jest warunkiem odbioru obiektu i uniknięcia sankcji.

Jak wygląda proces instalacji i eksploatacji systemu detekcji gazów?

1️⃣ Projekt i dobór urządzeń – na podstawie analizy zagrożeń i charakteru obiektu.
2️⃣ Montaż – zgodnie z dokumentacją projektową i wymogami producenta.
3️⃣ Kalibracja czujników – ustawienie progów alarmowych i testy sprawności.
4️⃣ Okresowe przeglądy i konserwacja – wymagane co najmniej raz w roku.
5️⃣ Dokumentacja – potwierdzenie zgodności z normami i przepisami PPOŻ.

Dlaczego nie wystarczy zamontować i zapomnieć?

Czujniki gazu z czasem tracą czułość. Brak kalibracji czy przeglądu może oznaczać fałszywe alarmy lub – co gorsza – brak reakcji na realne zagrożenie.

Profesjonalny serwis obejmuje:
✅ Kontrolę wskazań i działania centrali,
✅ Sprawdzenie stanu technicznego detektorów,
✅ Kalibrację czujników zgodnie z instrukcjami producenta,
✅ Testy sygnalizacji alarmowej.

SAPOŻ – kompleksowa opieka nad systemami detekcji gazów

Jeśli Twój obiekt znajduje się w Gdańsku, Gdyni, Sopocie czy okolicach, możesz skorzystać z naszej wiedzy i doświadczenia.

Oferujemy:
✔️ Doradztwo i projektowanie systemów detekcji gazów,
✔️ Profesjonalny montaż zgodny z normami,
✔️ Regularne przeglądy i kalibrację czujników,
✔️ Bezpłatną wizytę technika w celu wyceny i doboru rozwiązań.

Zadbaj o bezpieczeństwo obiektu i spokój użytkowników.

👉 Umów się na konsultację z naszym ekspertem:
www.sapoz.pl/oferta

Źródła i literatura:

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.

• PN-EN 50291:2010 – Urządzenia elektryczne wykrywające tlenek węgla w pomieszczeniach mieszkalnych

• PN-EN 60079 – Atmosfery wybuchowe

• Wytyczne CNBOP – Stosowanie detektorów gazów w ochronie przeciwpożarowej

• Materiały Politechniki Warszawskiej – Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa

• Instrukcje producentów detektorów gazu (np. Gazex, GAZCONTROL)